Sıfır otomobil fiyatlarının artması, ikinci el otomobil pazarına yaradı. Şu anda bir süre önce “Yandık, bittik” denilen ikinci el pazarında yükseliş söz konusu… Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren veri ve ikinci el fiyatlandırma şirketi Cardata, güncel veriler ışığında yılın son 4 ayıyla ilgili durumu değerlendirdi. Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, Eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre sıfır kilometre otomobil fiyatlarında %17, ikinci el otomobillerde ise %15’lik bir artış yaşandığına dikkat çekti.&nbsp;Sıfır araçlar ile ikinci el araçlar arasındaki fiyat makasının bu yılın Temmuz ayına kadar çok dar olduğunu hatırlatan Hüsamettin Yalçın, değerlendirmesinde şu ifadelere yer verdi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Sıfır kilometre fiyatı 1,5 milyon lira olan bir aracın 7-8 bin kilometre, hatta 10 bin kilometredeki temiz bir ikinci elinin fiyatı 1,3 milyon lira seviyesindeydi. Dolayısıyla talep hep sıfır kilometre araçlara kaydı. Tüketici, 'Sıfır araç fiyatına yakın ikinci el araç almaktansa yenisini alırım daha iyi' dedi. Fakat Temmuz ile Ağustos ayı arasında avroda %5,5’lik bir artış oldu. Markalar da bu artışı zorunlu olarak Eylül ayında yaptıkları zamlara yansıttı. Bu doğrultuda fiyatlar ortalama %5,5 arttı. Yani avro kurundaki artış kadar bir artış yapıldı. Ancak bu, sıfır kilometre araç satışlarının Eylül ayında azalacağı anlamına gelmiyor.”&nbsp;</blockquote>Okulların açıldığını, kitleler halinde şehre dönüşün başladığını ve ertelenmiş talebin ve mobilite ihtiyacının devam ettiğini ifade eden Yalçın, sözlerine şu şekilde devam etti:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“İnsanlar araç satın almaya devam edecek. Özellikle kredi ve finansmana erişim, yılın son 4 ayında daha kolay hâle gelirse satışlar daha da büyük bir ivme kazanabilir. Yaptığımız çalışmalar, Eylül ayında pazarın 80-90 bin satış adediyle kapanacağını gösteriyor. Pazar, zaten ilk 8 ayda 2022 yılının toplam kapanış performansını yakaladı. Özellikle Kasım ile Aralık aylarında beklediğimiz yoğun kampanya bombardımanı ve bu dönemde filoların devreye girmesi ile pazar, 1,1 milyon adede yaklaşırsa bu hiç sürpriz olmaz.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkinci elde büyük fiyat artışları olmayacak</h2>Cardata Genel Müdürü ayrıca, ikinci el pazarında satışlarda son 1 yıldır önemli bir durgunluk yaşandığını vurguladı. “Bizim verilerimize göre ikinci el satışlarında %30 oranında bir düşüş var” diyen Yalçın, şu ifadeleri kullandı:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Mevduat faizleri hâlâ yüksek. Bir kısım tüketici, hâlâ 1 milyon lirası varsa bunu ikinci el araç almak yerine bankada mevduata yatırmayı tercih ediyor. İkinci eldeki düşüşlerin sebeplerinden biri bu… Ama sıfır kilometre araçta durum daha farklı. Orada takas, kampanyalar, daha fazla Çin menşeli aracın yılın son 4 ayında piyasaya girecek olması ve filo sektörü gibi faktörler var. Bu durum, pazarın fiyat artışlarına rağmen 1 milyon satış adedini aşacağı yönündeki öngörülerimizi destekliyor.”&nbsp;</blockquote>Sıfır kilometre araçlardaki fiyat artışlarının ikinci el araç pazarını olumlu etkileyeceğini de vurgulayan Yalçın, sözlerini şu ifadelerle noktaladı:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bu zamlar olmadan önce ikinci el araçlar ve sıfır kilometre araçlar arasındaki fiyat makası çok dardı. O makas, sıfır kilometre araçlarda yukarı doğru açıldıkça ikinci eldeki fiyat makası daha normal hâle gelecek. Yani ikinci el fiyatları daha algılanabilir, daha normal fiyatlara dönüşecek. Dolayısıyla ikinci el pazarında fiyatların yıl sonuna kadar sabit gideceğini düşünüyoruz. İkinci elde çok büyük fiyat artışları olmayacak ve ikinci el araçlar daha uygun bir seviyeye gelecek.”</blockquote>

Pareto Mobilite

Sıfır otomobil fiyatlarının artması, ikinci el otomobil pazarına yaradı. Bir süre önce zorluk yaşayan ikinci el pazarı yükselişe geçti. Cardata, güncel veriler ışığında yılın son 4 ayını değerlendirdi.

İkinci el pazarına yönelik beklentiler: Fiyatlar artacak mı?

İkinci el otomobil pazarı, her ay daralmaya devam ediyor. Sıfır kilometre otomobillerdeki kampanyalı satışlar, krediye erişimin olmadığı Haziran ayında 485 bin adette kaldı. Böylece pazar, yıllık bazda %25’lik bir daralma yaşamış oldu. Bu durum, yılın ikinci yarısında sıfır otomobilde kampanya savaşlarının devam edeceğini ve ikinci el otomobil satışlarındaki durgunluğun süreceğini de ortaya koyuyor. Peki mevcut durumda ikinci el otomobil almalı mıyız, yoksa satmalı mıyız? Herkesin birbirine sorduğu bu soruyu, gelin uzman görüşleriyle yanıtlayalım.&nbsp;TÜİK’in yayımladığı “Motorlu Kara Taşıtları, Haziran 2024” raporuna göre Haziran ayında, devri yapılan otomobil sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %25,3 azaldı ve&nbsp;435 bin 828 adede geriledi. Yılın ilk 6 aylık döneminde ise devri yapılan otomobil sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %17,7’lik bir düşüşle 3 milyon 224 bin 873 olarak kayıtlara geçti.&nbsp;Haziran ayı sonuçları, “Orta Vadeli Program” kapsamında alınan ekonomik önlemlerin, büyük bir bölümü krediye bağlı olan ikinci el araç satışlarında etkisini gösterdiğini ortaya koydu. Bu dönemde pazarın daralmasında, 7 Temmuz’da yürürlüğe giren yeni Genel Güvenlik Yönetmeliği'ne (GSR II) bağlı olarak markaların sıfır kilometre araçlarda ek indirimler yapması ve 8 Temmuz’dan itibaren Çin’den ithal edilen tüm araçlara %40 ilave gümrük vergisi uygulanması da etkili oldu. İkinci el otomobillerde en düşük Haziran ayı verileri, en son 2019 yılında 399 bin 916 adetlik satış rakamıyla görülmüştü.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkinci el araç fiyatları sadece %2 arttı&nbsp;</h2>İkinci el araç pazarında aylardır yaşanan durgun seyir, fiyatlardaki artış hızını da yavaşlattı. TÜİK verilerine göre Ocak ve Haziran ayları arasındaki dönemde, enflasyon yaklaşık %25 artarken aynı dönemde dolar kurunda da %10 artış görüldü. Buna karşılık ikinci el otomobil pazarında fiyat artışı, %2 seviyesinde kaldı. Durgunluğun zirve yaptığı Haziran ayında ise ikinci el araç pazarının genelinde, model bazlı olarak %2-4 arasında fiyat düşüşü görüldü. Ancak daha çok orta ve üst segmentlerdeki modellerde fiyat düşüşü gözlemlendi.&nbsp;Şimdi gelelim pazar verilerinin yorumlanmasına... Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın’dan rakamları herkesin anlayacağı şekilde izah etmesini istedik. Yalçın, ikinci el otomobil pazarının gidişatını nedenleriyle birlikte anlattı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkinci el otomobil pazarı analizi</h2><ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Pazar daralması: 2024’ün Haziran ayında ikinci el otomobil pazarı, bir önceki yıla göre yaklaşık %30 daraldı. Bu durum, son 5 yılın en düşük Haziran ayı satışlarına işaret ediyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ekonomik etkiler: Mevduat faizlerinin yüksek kalması, kredi erişiminin sınırlı olması ve döviz kurundaki stabilite de ikinci el pazarında satışların azalmasına neden oldu.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fiyatlar: Durgun seyir, fiyat artış hızını da yavaşlattı. Ocak ve Haziran ayları arasındaki dönemde enflasyon %25, dolar kuru ise %10 arttı. Buna karşılık ikinci el araç fiyatlarında yalnızca %2’lik bir artış görüldü.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Talep:&nbsp;Haziran ayında taşıt kredisi ve taksitli kredi kartı ödemelerinde daralma yaşandı. Bu da tüketici talebinde yavaşlamaya yol açtı.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sıfır kilometre etkisi: Sıfır kilometre araç piyasasında satış kampanyaları, yıl sonuna kadar devam edecek. Bu satış kampanyaları devam ettiği sürece, ikinci eldeki pazar daralması da sürecektir. Çünkü sıfır kilometre araç fiyatları ve ikinci el araç fiyatları arasındaki makas daralıyor. Dolayısıyla talep, sıfır kilometre araçlara kayıyor.</li></ol><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sıfır araç pazarı analizi</h2><ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kampanyalar: Sıfır kilometre araç pazarında, yılın ilk yarısında görülen kampanyalar yıl sonuna kadar devam edecek. Bu kampanyalar, sıfır ve ikinci el araçlar arasındaki fiyat farkını daraltıyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Satışlar: Temmuz ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı, yine 100 bin adet seviyesinde bir satış rakamıyla kapanacak. Sıfır otomobil pazarı, markaların yarattığı finansman çözümleri ve satış kampanyalarıyla temposunu koruyor.&nbsp;</li></ol><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ne bekleniyor?</h2>Yalçın, sıfır kilometre araç fiyatlarındaki artışın sınırlı kalacağını öngördüğü bu tablo karşısında beklentilerini ise şöyle sıralıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sıfır otomobillerdeki kampanyaların yıl sonuna kadar devam etmesi bekleniyor. Bu durum, ikinci el otomobil pazarının zorluklarla karşılaşmaya devam etmesine neden olabilir.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İkinci el araç alımında fiyat düşüşüne sebep olan talep daralması, biriken ve ertelenen talep anlamına geliyor. Dolayısıyla şu anda ikinci el araç alımında fırsat dönemi yaşanıyor olabilir.</li></ul>

Haftalardır sıfır kilometre araçları konuşuyor olsak da Haziran ayı verileri, gözümüzü ikinci el otomobil pazarına çevirmemize neden oldu. Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren veri analizi şirketi Cardata’nın genel müdürü Hüsamettin Yalçın, rakamlarla ikinci el otomobil pazarının güncel fotoğrafını anlattı. 

İkinci el araç alımında fırsat dönemi mi? 

Otomotiv data şirketi Cardata'nın CEO'su Hüsamettin Yalçın ile ikinci el araç piyasasının güncel durumunu ve geleceğe dair beklentilerini konuştuk. Piyasada fiyatlar normale dönse de yükseliş beklediklerini söyleyen Yalçın, Haziran 2023'ten Ocak 2024'e kadar olan dönemde ikinci el araç piyasasında hem satış adetleri hem de fiyatlar açısından yaklaşık %30'lık bir düşüş yaşandığını belirtiyor. Yalçın, düşüşün sebebinin devletin uyguladığı politikalar, 6 ay 6 bin kilometre, ikinci el ilan fiyatının sıfır kilometre fiyatını geçmemesi uygulamaları, tüketicilerin düşen satın alma gücü ve makroekonomik faktörler gibi çeşitli sebeplere bağlıyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/2/1/1711364809667.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mart 2024 itibarıyla ikinci el araç piyasasını etkileyebilecek faktörler incelendiğinde, fiyatlarda bir yükseliş trendinin bekleniyor ve bu trendin anahtar faktörlerini şu şekilde sıralıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2024 model yılına ait sıfır kilometre araç fiyatlarında önümüzdeki 2 aylık dönemde beklenen %8 ile %12 arasındaki artışın, ikinci el piyasasına da yansıyarak fiyatların yükselmesine neden olacağı öngörülüyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döviz kurlarındaki artışların, sıfır kilometre araç fiyatlarına doğrudan yansıması ve bu durumun ikinci el araç fiyatlarını da artırması bekleniyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Seçim öncesi ve tatil dönemleri gibi özel zamanlarda araç satın alma eğiliminin artması, özellikle &nbsp;sıfır kilometre araçlara erişim zorlukları göz önünde bulundurulduğunda ikinci el piyasada talep ve fiyatların yükselmesine yol açacak.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kredi musluklarının sıkılaşmasıyla birlikte, araç satışlarının daha çok nakit ve takas artı nakit üzerinden yapılması bekleniyor. Bu durum, takas yoluyla piyasaya sürülen ikinci el araçların arzını ve talebini, dolayısıyla fiyatları artıracak.</li></ul>Yalçın, bu faktörlerin bir araya gelmesiyle, ikinci el araç piyasasında bir yükseliş trendinin devam etmesinin beklendiğini vurgularken, arz-talep dengesi, makroekonomik değişiklikler ve beklenmedik olayların piyasa üzerindeki etkilerinin dikkatle izlenmesi gerektiğinin altını çiziyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Online satış pazarında Şubat ayının 2. el yıldızları neler?</h2>Bir başka data şirketi olan Indicata'nın ikinci el online pazar raporundan derlenen verilere göre, Şubat'ta online mecralarda 363 bin kurumsal ilan yayımlandı. Bu ilanların 170.457 adedi satıldı. Yıllık bazda; ilan adetlerinde %4, satış adetlerinde %35 artış gözlendi. Bu satış rakamının %75,7'sini şu 10 marka oluşturdu:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İkinci el çevrimiçi pazarda geçen ay en çok tercih edilen otomotiv markası 21.857 satış ile Volkswagen oldu. Böylece Fiat, uzun bir aradan sonra zirveyi Volkswagen'e devretti. Volkswagen'i 20.309 ile Renault ve 19.552 ile Fiat takip etti.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Satış sıralamasında Ford&nbsp;17.239 adetle dördüncü, BMW&nbsp;9.499 ile beşinci oldu. Opel&nbsp;9.153, Peugeot 8.470, Hyundai&nbsp;8.192, Mercedes-Benz 8.174 ve Toyota 6.646 adetle ilk 10 içinde yer aldı.&nbsp;</li></ul>Dahası:&nbsp;İkinci el online binek otomobil pazarında geçen ay 139.046 binek otomobil satışı gerçekleşti. Fiat'ın Egea modeli 7.374 adetle Ocak ayında olduğu gibi Şubat'ta da en çok tercih edilen otomobil modeli oldu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; box-sizing: border-box;">Egea'yı 6.319 ile Clio, 6.106 satışla Passat, 5.959 ile Megane, 4.429 ile Focus, 4.321 satışla Corolla, 3.720 satışla Astra, 3.313 ile&nbsp;BMW 3 Serisi, 3.221 ile Polo ve 3.054 satışla BMW 5 Serisi takip etti. Söz konusu 10 model, toplam binek satışlarının %34'ünü oluşturdu.</li></ul>

Haftalardır sıfır otomobil pazarını konuşuyoruz, oysa sıfır otomobil pazarının hemen hemen 7-8 katı işlem hacmi olan bir de ikinci el otomobil pazarı var. Nisan ayı itibariyle rahatlaması beklenen ikinci el otomobil pazarının röntgenini çektik.

İkinci el rahat bir nefes aldı

Otomotiv dünyasının data analizi konusunda önemli firması Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın gündeme dair açıklamalarda bulundu. Yalçın, &nbsp;“Sıfır kilometre araç pazarının haziran ayında 9 günlük bayram tatiline rağmen yaklaşık 110 bin adedin üstünde bir sonuçla kapanmasını öngörüyoruz. Tüm zamanların en yüksek haziran ayı satışıyla birlikte ilk 6 aylık satışlar 550 bin adeti aşmış olacak. Yılın ilk 6 ayında süren güçlü ivme ve temponun 2. yarı yılda da devam ederek Cumhuriyetimizin 100. yaşında 1 milyon barajının rahatlıkla geçilmesini bekliyoruz. Mobilite ihtiyacı odaklı ertelenmiş güçlü talebin etkisi kadar gözde yatırım aracı olan otomobile rağbet tam gaz devam edecek” dedi. Kredi bulmada yaşanan zorluklar nedeniyle hem sıfır kilometre hem de ikinci elde tüketicilerin peşin alıma devam ettiğini söyleyen Yalçın, “Enflasyon, faiz ve kur üçgeni birbirleriyle dengede olmadığı ve süreç vergisel olarak desteklenmediği sürece ne 0 km araç fiyatları ne de 2. el araç fiyatları düşmez. Ocak ayından bu yana 0 km araç fiyatlarında yüzde 30, ikinci el araçlarda ise yüzde 80 oranında fiyatların arttığını da göz ardı etmemek gerekiyor” açıklamasında bulundu.Türkiye otomotiv pazarı, yılın ilk altı ayında güçlü bir performans göstermeye devam ediyor. Yılın ilk beş ayında Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 60,5 oranında artarak 445 bin 6 adet olarak gerçekleşti.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Cumhuriyet’in 100. yaşında pazar rekoru</h3>Gelmiş geçmiş en yüksek haziran ayı pazarının 2016 yılında 91 bin adet olarak gerçekleştiğini hatırlatan Cardata Genel Müdürü Yalçın şunları ekledi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Haziran ayında hem bayram tatiline hem de otomotiv sektörünün genelinin tedarik problemini tam olarak aşamamış olmasına rağmen özellikle bazı markaların gösterdiği ekstra performansla rekor sonuca imza atılacak. 2016’daki Haziran ayı pazar rekoru 2023 yılında çok yüksek bir adetle kırılacak. Cumhuriyetimizin 100. yaşındaki bu pazar rekoru sadece ay bazında da sınırlı kalmayıp aynı zamanda ilk altı ay rekoru da kırılacak. Zira yine 2016 yılında ilk altı ayda 438 bin adetlik otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı gerçekleşmişti. Bu sene Haziran pazar sonuçlarıyla ortaya çıkacak yaklaşık 550 bin adetlik pazar, aslında bir başka Cumhuriyet tarihi rekoru olacak.”</blockquote><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yılın ikinci yarısında da tam gaz devam</h3>Yılın kalanı için de değerlendirmelerde bulunan Yalçın,&nbsp;“Yılın ilk altı ayında süren güçlü ivme ve temponun ikinci yarı yılda da devam ederek Cumhuriyetimizin 100. yaşında toplam pazarın 1 milyon barajını rahatlıkla geçmesini bekliyoruz” dedi.

Cumhuriyet’in 100. yaşında pazar rekoru

Otomobilin seyir defteri: Sıfır ve ikinci eli neler bekliyor? 

Otomotiv sektörünün en büyük hayalidir, toplam satışlarda 1 milyonluk barajı aşmak. Ancak bir türlü gerçekleşmez. 2017 yılında sadece bir kez ulaşılan bu rakam sonraki yıllarda hep hayal oldu. İşte şimdi “bu sene o sene” yorumları yapılıyor. Otomotiv veri şirketi CARDATA’nın&nbsp;CEO’su Hüsamettin Yalçın’ın yaptığı açıklamalar önemli. İşte, otomobil satışlarının artma nedenlerinden, seçimin etkilerinden, TOGG’dan ve Tesla’dan küçük notlar:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Otomobil artık bir yatırım aracı oldu, 0 km’de son 1 senedeki fiyat artışı ortalamada %70.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dövizde uzun süredir büyük artışlar yok, dolayısıyla 0 km araç fiyatları çok artmadı, ama fiyatlar çok yüksek.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Pandemi ile başlayan ve hâlâ devam eden talep de çok yüksek.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Markalar seçim öncesi tedarikte üretim, ithalat ve sipariş adetlerini artırdılar. Markalar bu yıl ellerinde ne varsa, ne kadar araç üretirlerse, ne kadar araç ithal ederlerse hepsini satacaklar.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsanlar seçimden önce ne olur ne olmaz diye -ekonomik parametrelerde ya da döviz kurlarında beklenmedik gelişmeler gibi endişelerle- bir an önce 0 km araç satın almak istiyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu yıl 0 km’de 1 milyon adetlik satış adedi söz konusu olabilir - yeter ki tedarik de desteklesin.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sıfır km’de 400.000 TL - 500.000 TL arasında sadece 8 araç kaldı. Zaten onlar da baz model araçlar ve piyasada bulunabilen araçlar değil. 500.000 TL - 600.000 TL arasında ise sadece 21 adet araç kaldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hem 0 km’de hem de 2.el’de talep arzdan çok daha yüksek. Dövizde son dönemde büyük artışlar olmadığı için 0 km fiyatları aşırı artmadı; ancak yine de ifade etmek lazım, bu duruma rağmen 0 km araç fiyatları hâlâ çok yüksek. 2.el’de ise bu talep artışı nedeniyle son 1 ayda fiyatlar ortalamada %10 arttı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">TOGG’un segmenti olan C-SUV’da %100 elektrikli araçlar için şu anki “segment fiyat ortalaması” 1.495.000 TL. TOGG ise bu fiyatın %15 altında çıktı. Bu fiyat, gelen 180.000 adetlik satın alma başvurusu ve vergi avantajı TOGG’un ne kadar rekabetçi olacağının ve elektrikli araç piyasasını domine etmek istediğinin çok önemli bir göstergesi. Elektrikli araç satan uzak doğu markaları bu durum karşısında eminim pazarlama ve satış stratejilerini tekrar gözden geçiriyorlardır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">0 km’de satılan tüm binek araçların fiyat ortalaması şu an itibarıyla 2.253.000 TL olmuş durumda.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tesla, TOGG’dan en az 2 sene önce Türkiye pazarına girmeliydi. Bana göre zamanlama hatası yapıldı. TOGG şu an böyle bir rüzgâr estirirken ve tüm avantajlara sahipken Tesla’nın bundan sonra yapacağı fiyat ve marka konumlandırması çok önemli.</li></ul>

CARDATA CEO’su Hüsamettin Yalçın’dan açıklamalar.

Bu sene 1 milyonluk baraj aşılabilir

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Deprem sonrası piyasa analizi</h2>Otomotiv data şirketi CARDATA CEO’su Hüsamettin Yalçın, içinde bulunduğumuz güncel şartlarda sıfır ve 2.el piyasalarına yönelik analizlerini ve öngörülerini paylaştı.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/6/1677955978388.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Bir kesim depremden dolayı daha güvenli evlere geçebilmek için mevcut araçlarını satışa çıkarıyorlar. Amaç sahip oldukları araçları yüksek fiyattan satıp daha sağlam yapılara geçebilmek. Bir de göç dalgası var. İnsanlar başka şehirlerde yeni bir yaşam kurabilmek için ellerindeki araçları satmaya çalışıyorlar. Bu sebeple depremden dolayı ilan sitelerinde araç ilan adetleri de depremden sonra artmış durumda. Ayrıca deprem bölgesinde az hasarlı veya hasarsız araçların da ilanlara çıktığını görüyoruz. Bu durum da ilan adetlerini artırdı. Böylece 2.el araç fiyatlarında deprem sonrasında yaklaşık ortalamada %4-%5 gibi bir artış oldu. Buna döviz kuru halen stabilken devam eden “araç sahibi olayım/aracımı değiştireyim” durumu yani zaten canlı olan talebin artarak devam etmesi durumu da eklenince 2.el araç fiyatlarındaki bu artış kaçınılmaz oldu. Sonuç olarak 2.elde arz da fazlalaştı, talep de, fiyatlar da arttı. Bu durumun daha da devam edeceğini öngörüyoruz.</blockquote><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sıfır otomobilde son durum</h3><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Son 2 senedir aylık ortalamada 40-60 bin adetlerde sıfır kilometre araç satışlarının olduğu bir süreçten geçiyoruz. Bunlar gayet iyi rakamlar. Zaten son 2 senede kimse otomotivden para kazanmadık diyemez. 2022 yılında 0 km’de yakalanan yüksek satış adedinin -tedarik, üretim ve diğer birçok sıkıntıya rağmen- 2023 yılında daha da artacağını söylüyoruz. 2022 yılı 0 km binek otomobil ve hafif ticari araçlarında elde ettiğimiz 783 bin adetlik satış adedinin, 2023 yılında en kötü 850 bin adet olarak gerçekleşeceğini ön görüyoruz. Bunu da üstüne basa basa söylüyoruz. Artık markalar da akıllandı. Üretimlerini daha akıllıca yapıyorlar. Çip yoksa ona göre araç üretiyorlar. Teslimatlar gecikiyorsa, gecikmeli de olsa yapılıyor. Müşteri de artık bu gibi durumları sorun etmiyor. Artık herkes yeni durumlara alıştı. Müşterinin ne bulursa satın almaya çalıştığı bir 2022 yılı geçirdik. 2023’te de durum aynen böyle olacak.</blockquote><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bayilerde son durum</h3><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Biz otomobil bayilerini işimiz gereği sürekli ziyaret ediyoruz. Bayilerde 2 senedir 0 km araç yok. Showroom’lar boş. Bu durum işler kötü olduğu için değil. Çünkü o bayiye aloke edilen tüm araçlar daha önceden satılmış durumda. Belki araç daha gemideyken, belki ön sipariş yoluyla. Depreme rağmen, depremin tüm ülke insanına getireceği maalesef o ekonomik zorluklara rağmen 2023 hem 2.el hem de 0 km satışları açısından iyi bir yıl olacak. Mesela biz bir otomotiv datası şirketiyiz. Böyle zamanlarda yani talebin yüksek olduğu zamanlarda satışlarımız artıyor. Çünkü markanın, distribütörün, bayinin, galerinin, filo kiralama şirketinin, sigorta şirketinin, bankanın dataya yani doğru veriye ihtiyacı artıyor. Bu kuruluşlara talep olmasa bizden data alırlar mı? Almazlar. Otomotiv sektörü gayet iyi durumda. Nazar değmesin diyelim.</blockquote><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Deprem bölgesi çalışmaları</h3><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Biz Cardata olarak yardım desteklerimizin yanısıra deprem bölgesini kapsayan tüm illerdeki müşteri ve iş ortaklarımızın mevcut tüm borçlarını ve bizim alacaklarımızı tümden sildik. Ayrıca deprem bölgesinde yaşayan veya yaşamayan ama depremden etkilenen vatandaşlarımızın araçlarını güncel piyasaya koşullarına göre doğru olarak fiyatlandırabilmesi için de bu vatandaşlarımızın araçlarını “ücretsiz” olarak fiyatlandırmaya başladık. Markaların ve distribütörlerin yakın bir gelecekte global olarak Tesla modelinde olduğu gibi online satış yöntemine geçeceği söylentilerini tüm sektör gibi biz de sık sık duyuyoruz. Bu çerçevede otomobil bayilerinin markalardan bağımsız özellikle son 6 aydır 2.el yapılanmalarını ve yatırımlarını hızlandırdıklarına şahit oluyoruz.</blockquote>

Önce ÖTV matrah düzenlemesinin hemen ardından sıfır otomobil pazarımıza göz atalım. ÖTV matrah düzenlemesiyle en düşük 331 bin TL, en yüksek 593 bin TL’de yer alan 96 otomobilde yüzde 6 ila 17 arasında düşüş oldu.Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, bu düşüşlerle eylül ayındaki fiyatlara geri dönüldüğünü belirtiyor. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre; motor silindir hacmi bin 600 metreküp altındaki araçlarda matrah alt limiti 120 bin liradan 184 bin liraya, matrah üst limiti ise 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya, yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya, yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya, yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya çıkarıldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Peki bu ne anlama geliyor? Sıfır ve ikinci el araç fiyatları bu durumdan nasıl etkilenecek? Cardata&nbsp;Genel Müdürü Yalçın, yeni matrah güncellemesinden 100’e yakın aracın etkilendiğini söylüyor. Yalçın, “595 bin TL’ye kadar olan araçlarda yeni matrah güncellemesiyle fiyatlarda geri gelme oranı yaklaşık yüzde 9. Maksimumda yüzde 17’yi gören model tipleri var. Yani 595 bin TL’ye kadar olan sıfır model araçlarda gerileme oldu” diyor.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/11/4/1669897507971.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.93" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Matrah düzenlemesinin sıfır araç piyasasını hareketlendireceğini belirten Yalçın şöyle dedi:</li></ul><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bu düzenleme yılın sonuna denk geldi. Markalar bunları satış kampanyalarıyla desteklerse araç satışları 750 binleri bulur. Bu pazara en azından bir nefes aldırdı diyebiliriz. Ama birkaç ay sonra çok büyük bir değişiklik olmayacak. Yapılacak zamlar ve kur artışıyla fiyatlar yine eskisi gibi olabilir. Şu an eylül ayındaki fiyatlara döndük. Ocakta bambaşka fiyatları tekrar görebiliriz.”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/11/4/1669897873105.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İkinci elde hareketlilik başladı</h2>Geçtiğimiz Nisan ayından beri ikinci el araç satışlarında oluşan tıkanma yılın son ayına girerken biraz olsun açılmış gibi görünüyor. Hem yıl sonunun gelmesi hem de 6 aydır ikinci elde ötelenen talebin canlanmaya başlaması ikinci eldeki satışların artmasına etki etmiş görünüyor. Diğer taraftan da ikinci el araç fiyatları da geçen aya göre %2 artmış durumda. Bu artışın önümüzdeki 3-4 ay boyunca yine aylık %1-%2’ler seviyelerinde devam edeceğini öngörüyoruz. Bu artışın en önemli sebepleri ikinci elde talebin canlanması, şu anki mevcut 0 km araç fiyatlarının çok yüksek olması ve ayrıca 0 km araç tarafında üretim ve tedarik zincirinde üretim ve enerji maliyetlerinden ve son günlerde dövizde yaşanan artıştan dolayı 0 km araç fiyatlarının aralıktan itibaren daha da artacak olmasından dolayı talebin tekrar ikinci el yönlenmesi olarak sıralayabiliriz.Şu ana kadar matrahı güncellenen az sayıdaki 0 km araçların aynı tipteki ikinci el modellerinde aşağı yönlü bir fiyat düşüşü gerçekleşmedi. Yani bu matrah güncellemesi ikinci el araç fiyatlarını etkilemez. Otomotiv sektöründe 0 km ve ikinci el araç fiyatlarının artık sağlıklı seviyelere gelmesi için baştan bir ÖTV düzenlemesi artık zaruri hâle geldi. Ayrıca yeni yıl ile birlikte likidite ve krediye kolay ulaşma imkânı gelirse hem ikinci el hem de 0 km araç satışları daha da artar.

Hüsamettin Yalçın ile ilgili hikayeler